Geodezija je naučna disciplina koja se bavi merenjem i prikazivanjem Zemlje, njenog gravitacionog polja, i geodinamičkih pojava kao što su: pomeranje polova, plima i oseka i pomeranje tektonskih ploča.Udeo geodezije u pojedinim fazama inženjerskog procesa (projektovanje, građenje, ispitivanje, eksploatacija i održavanje inženjerskih objekata) zavisi od informacija koje se mogu obezbediti aktivnostima geodetskih stručnjaka.
Geodezija je prisutna u građevinarstvu od davnina, posebno kod realizacije složenih građevinskih objekata. Visoki standardi tačnosti koji su postavljani kao zadatak inženjerskoj geodeziji, pored razrade novih metoda, podrazumevali su i primenu novih tehnologija merenja i prikupljanja prostornih podataka. Istovremeno sa razvojem novih tehnologija, odvijao se i razvoj kompjuterske tehnologije, što je rezultovalo novim konceptima i pristupima u obradi merenja kao i novim metodama prezentovanja i vizuelizacije podataka o prostoru. Novi proizvodi poput digitalnih modela terena i površi, ortofoto planovi i snimci u digitalnom formatu uslovili su i sve širu primenu kompjuterski podržanog pristupa (engl. Computer Aided Design – CAD) kod projektovanju u građevinarstvu.
Inženjerska geodezija predstavlja specifičnu oblast u okviru geodezije koja ima široku primenu u svim disciplinama inženjerstva kao što su građevinarstvo, arhitektura, urbanizam, mašinstvo, brodogradnja, rudarstvo, energetika, poljoprivreda, šumarstvo, telekomunikacije.
Odnosi se na projektovanje i realizaciju geodetskih kontrolnih mreža inženjerskih objekata, izradu geodetskih podloga za potrebe projektovanja, geodetski monitoring različitih građevinskih konstrukcija tokom izgradnje i u eksploataciji, projekte geodetskog obeležavanja, izradu GIS-a (Geografskih Informacionih Sistema) inženjerskih objekata. Temelj izrade svakog kvalitetnog idejnog, odnosno glavnog projekta ili planiranja za neko područje od interesa u prostoru su tačne i ažurne geodetske podloge, koje stvaraju što je moguće stvarniji uvid u to područje u prostoru. Pod geodetskim podlogama podrazumevamo:
- Topografski/situacioni plan,
- Ortofoto,
- Digitalni model terena,
- Digitalna podloga zahtevanog sadržaja,
- Katastarski plan,
- Katastarski plan vodova,
- Osnovna državna karta i ostale karte,
- Uzdužni i poprečni profil.
Geodetska mreža se definiše kao konfiguracija tri ili više tačaka koje su međusobno povezane geodetskim merenjima ili opažanjima. Preciznost mreža zavisi od preciznosti instrumenata i metoda merenja, dok pouzdanost mreža zavisi od geometrije povezanih merenih veličina u geodetskim mrežama. Pouzdanost i preciznost zajedno daju tačnost geodetske mreže. Geodetske mreže se primenjuju kao osnova za određivanje dimenzija, oblika i gravitacionog polja Zemlje, kao osnova za premer i održavanje Zemljine površine (katastar nepokretnosti), kao osnova za prenošenje projektovanih objekata, kao osnova za priključivanje drugih mreža istog ili nižeg ranga. Uspešna, ekonomična, pouzdana i dugotrajna eksploatacija objekata nije moguća ako za iste nije ostvarena projektovana geometrija u granicama zadatih tolerancija.
Ostale delatnosti
BIM je resurs za delenje znanja, informacija o građevini formirajući pouzdanu osnovu za donošenje odluka u toku njegovog životnog ciklusa – što podrazumeva proces od najranijeg koncepta do rušenja objekta.
Daljinska detekcija predstavlja tehnologiju masovnog prikupljanja geoprostornih podataka putem sistema koji nisu u direktnom fizičkom kontaktu sa ispitivanom pojavom ili objektom.
Detekcija i identifikacija podzemnih instalacija su postale kritične funkcije koje se vrše pre bilo kakvih radova. Kako naša infrastrukturna mreža raste, tako raste i gustina kablova, cevi i drugih instalacija.
Digitalna topografija predstavlja geometrijsku prezentaciju prostornih formi kartiranih po odgovarajućim geodetskim i kartografskim standardima.
Cilj fotogrametrije je da sa što većom preciznošću prikupi podatke vezane za reljef, topografiju Zemljine površi, kao i objekte na njoj, a sve radi izrade geografskih, topografskih karata i planova, ili pak 3D modela.
U užem smislu, GIS je kompjuterski sistem sposoban za integraciju, skladištenje, izmenu, analizu i prikaz informacija vezanih za prostornu lokaciju.
Hidrografija je grana primenjenih nauka koja se bavi merenjem i opisom fizičkih karakteristika okeana, mora, obalnih područja, jezera i reka, kao i predviđanjem njihovih promena tokom vremena.
Komasacija predstavlja ukrupnjavanje poljoprivrednih parcela i preraspodelu vlasništva nad njima, pri čemu se smanjuje broj parcela i omogućava obrada pravilnijih parcela.
Lasersko skeniranje terena predstavlja jednu od najmodernijih tehnologija koja se koristi za masovno prikupljanje prostornih podataka u formi koordinata tačaka u prostoru pomoću lasera.
LiDAR vodi revoluciju u arheologiji menjajući način kako naučnici razumeju ljudsku aktivnost u prošlosti.
(UXO) ili neeksplodirana ubojita sredstva predstavljaju eksplozivne naprave zaostale iz rata koja nisu eksplodirala kada su postavljena i koja još uvek stoje i predstavljaju rizik da mogu biti detonirana.